کد مطلب:38000 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:18

گنجینه پرسمان » اهل بيت

ميدانيم از خصوصيات مسئولان در حكومت اسلامي، ساده زيستي است، حال آيا ميتوان به بهانه مقتضيات زمان، تجمل گرايي برخي از مسئولان را توجيه نمود؟ مثلاً بگوييم چون قلمرو حكومتي امام علي(ع) در آن زمان كوچك تر از ايران امروز بود، ساده زيستن ميسّر نميباشد؟

يكي از خصوصياتي كه در اسلام و سيره معصومان(ع) ناپسند و مورد مذمت واقع شده، تجملگرايي و رفاه زدگي بيش از حد و مرز ميباشد، چرا كه موجب قساوت قلب و دوري از معنويات و عدم رضايت خداوند ميباشد. افراط (تجمل گرايي) و رفاهطلبي و يا تفريط (انزوا از دنيا) و دوري از نعمتهاي آن در دين اسلام محكوم است. اصل در سيره أئمه معصوم(ع) ساده زيستن بوده است، خصوصاً در زماني كه رهبري و حكومت را در دست داشتند، در هر حال هرگز زندگي مرفّه و تجملاتي را براي خود انتخاب نكرده و اسير دنيا و دلبسته به زرق و برق آن نشدند، گرچه از نعمتهاي حلال استفاده ميكردند. ائمه معصومين شرايط زمان و مكان را نيز ملاحظه ميكردند، مانند امام صادق(ع) كه در ظاهر لباس نو و پاكيزه ميپوشيدند و در زير آن لباس خشن و زبر، كه مورد اعتراض قرار گرفتند. امام در مقابل اعتراض انسانهاي ظاهربين و كوته نظر، مبني بر اين كه پيامبر اكرم(ص) و يا علي(ع) چنين لباسي به تن نكردهاند، حتي فرمودند: عصر و زماني كه رسول خدا(ص) و علي(ع) در آن زندگي ميكردند، فقر و تنگدستي همه جا را فرا گرفته بود، و آن بزرگواران مطابق با اوضاع آن زمان، لباس ساده ميپوشيدند، ولي دنيا بعد از آن نعمت هايش را در همه جا فرو ريخت، و شايستهترين انسانها براي بهرهمندي از اين نعمتها، نيكان هستند. سپس يادآور اين آيه ميشدند: بگو چه كسي نعمتهاي زيباي خدا و روزيهاي پاك را كه او براي بندگانش آشكار نموده حرام كرده است.(1) ما مسلمانان براي بهرهمندي از عطاياي خداوند سزاوارتر هستيم. علاوه بر اين كه لباس آراسته را براي حفظ آبرو پوشيدهايم. امامان(ع) زير آن لباس خوب، پوشش خشن و زبر بر تن كرده تا به وسيله لباس خشن، نفس را رام نگه دارند.(2)

از آنجا كه شيوه زندگي امامان (ع) بايد اسوه و الگوي هر شيعه، خصوصاً مسئولان حكومت اسلامي باشد، لازم است مسئولان و شيعيان، زندگي خود را با آنان هماهنگ كنند. نميتوان به بهانه اين كه امروز دنيا را زرق و برق فرا گرفته و ما هم بايد از آن بهرهمند شويم، رفاه زدگي و يا تجمل گرايي برخي مسئولان را توجيه كرد. متأسفانه يكي از آسيبهاي مهم حكومت اسلامي، همين مسئله است كه بارها در سخنان حضرت امام(ره) و رهبري تذكر داده شده است.

البته غالباً مسئولين رده بالاي نظام، خصوصاً رهبر بزرگوار انقلاب از زندگي ساده و دور از تجمل و رفاه برخوردار ميباشند.

ميتوان در صورتي كه در زندگي مسئولي، تجمل و يا رفاه زدگي را مشاهده نموديم با صحبت و يا تذكر دوستانه و يادآوري سيره ائمه(ع) او را متنبّه و بيدار كنيم، چه بسا مؤثر و مفيد واقع شود. اگر نتيجه مثبتي را مشاهده نكرديم، نكند همه مسئولان را زير سؤال ببريم، كه چنين كاري ناپسند است.

در طول تاريخ و در زمان معصومان(ع)، كساني بودند كه دچار خطا و اشتباه شدند، چرا كه انسان ممكنالخطا است. در صورتي كه مسئولان ردههاي بالاتر متوجه چنين اشخاصي شوند، آنان را از صحنه قدرت و مسئوليت كنار خواهند زد، و يا او را متنبه و بيدار خواهند كرد.

اين حرف صحيح نيست بگوييم چون قلمرو حكومتي امام علي(ع) كوچكتر از ايران امروز بوده، ساده زيستن ميسر نميباشد.

امروز سادهزيستن مراجع معظم تقليد، خصوصاً رهبر عزيز انقلاب و ديگر مسئولان درجه اول كشور را شاهد هستيم. داشتن زندگي ساده در هر زماني براي انسانهاي خداترس و متعبد امكانپذير ميباشد. ممكن است جمعيت ايران امروز، بيشتر از جمعيت زمان حكومت حضرت علي(ع) باشد، ولي گسترده و حدّ و مرز حكومت علي(ع) وسيع تر و بيشتر از ايران امروز بوده، چرا كه شامل چند كشور اسلامي همانند عراق، حجاز، يمن، شام و غيره بوده است.

نهايتاً سيره اميرالمؤمنين همانند رسول خدا(ص) بر ساده زيستن بود و اين اصل تغييرناپذير در اسلام ميباشد.

اگر وضع مالي مردم خوب بود، باز زندگي امامان(ع)، متوسط بود و هرگز تجمل گرا نبودند.

پينوشتها:

1 - اعراف(7) آيه 32.

2 - اشاره به پاسخ امام صادق(ع) در اعتراض زاهدنماي صوفي مسلك، سفيان ثوري.

3 - با استفاده و برداشت از: مرتضي مطهري، سيري در سيره ائمه اطهار؛ محمد تقي عبدوس و محمدي اشتهاردي، فرازهايي برجسته از سيره امامان شيعه(ع) ص 251 - 209، چاپ دفتر تبليغات اسلامي.